‘विस्तारै दाहालले पनि छाड्नुहुन्छ’
हामीले नयाँ उत्तराधिकारी निर्माण गर्ने नयाँ संश्लेषण गरेका छौं ।
कम्युनिस्ट र्टीमा आजीवन पद ओगट्नु ठीक होइन भनेर मैले पहिलेदेखि नै
भन्दै आएको छु । म हालसालै ६० वर्ष पनि पुगेँ । त्यसकारण स्वेच्छिक रुपमा
पद त्याग गरेको हुँ । पद त्यागे पनि निरन्तर पार्टी र क्रान्तिमा योगदान
गर्ने छु । मैले पार्टीबाट राजीनामा गरेको होइन, पद मात्र त्यागेको हुँ ।
विवाद भएर पद त्याग गर्नुभएको होइन ?
मैले सकारात्मक ढंग (पोजिटिभ टोन)बाट पद त्याग गरेको हो । यसमा कुनै विवाद
छैन । पार्टीको औपचारिक पदमा नरहेर पनि काम गर्न सकिन्छ भन्ने संस्कार
बसाल्न खोजेको हुँ । त्यसैले लिखित रुपमै पद त्यागको जानकारी गराएको छु ।
एमाओवादीमा पदबारे चर्को विवाद भइरहेको बेला त्याग गर्दा असन्तुष्ट भएको पुष्टि हुँदैन ?
मैले नेतृत्वको बीचमा विवाद भएर पद छाडेको होइन । हामीले केन्द्रीय समितिमा
सर्वसम्मत रुपमा सांगठनिक प्रस्ताव राखेका हौं । त्यसमा छलफल जारी छ ।
हामी पुराना नेताले ठाउँ छाडे पछि नयाँका लागि ठाउँ बन्छ । अहिले मैले
छाडें, विस्तारै अध्यक्ष (दाहाल)ले पनि छाड्ने नीति हाम्रो छ । मैले
कसैप्रति लक्षित गरी पद छाडेको होइन ।
(कान्तिपुर दैनिकबाट साभार)
प्रचण्ड मेरो काँधबाट बन्दुक पड्काउन चाहन्थे
–भरत दाहाल, अध्यक्ष नेकपा माओवादी केन्द्र
० निर्वाचन हुन्छ भन्ने लागेर नै पार्टी दर्ता गर्नुभएको होला नि?
– ३० को दशकको उत्तरार्द्धपछि केही घटनालाई लिएर वैद्यजी र मोहनविक्रमबीच सम्बन्ध बिग्रियो।
– निर्वाचन हुने सम्भावना एकदम कमजोर छ। भयो भने पनि बाहिरी शक्तिकेन्द्रको
अनुकूलतामा हुने हो। चुनावमा जानैपर्ने स्थिति आयो भने आफ्ना कुरा जनताबीच
लैजाने माध्यमका रूपमा कुनै पार्टी चाहिने भएकाले निर्वाचन आयोगमा पार्टी
दर्ता गरेका हौं। पार्टी दर्ता गर्नुको अर्थ निर्वाचनमा भाग लिनै पर्छ
भन्ने होइन।
० निर्वाचनमा भाग नलिन पनि सकिन्छ?
– हो, नजान पनि सकिन्छ। भोलि हत्या र हिंसाका बीचमा चुनाव गराउने प्रयास
भयो र आधा जनमतलाई पाखा लगाएर अवाञ्छित गतिविधि गरियो भने त धेरै नै
सोच्नुपर्ने हुन्छ।
० कम्युनिस्ट पार्टीहरूले पञ्चायतकालमा संगठनलाई भूमिगत राख्नु स्वाभाविक मानिन्थ्यो। अहिले पनि पञ्चायतकालको जस्तै स्थिति छ र?
– पञ्चायतकालमा जस्तो दमन हुने कारणले पार्टी गोप्य राखेका होइनौं। ३०/३५
वर्षको कम्युनिस्ट आन्दोलनको अनुभव हेर्दा मैले के देखें भने– ‘भन्दाखेरी
साम्यवाद, समाजवाद, निर्वगीयता आदि इत्यादि धेरै आदर्शवादी मानवतावादी
कुरा गर्ने तर चरित्र चाहिा औसत मान्छेको जस्तो पनि नहुने।’ यो समस्या
सबैतिर देखियो। कांग्रेसमा लाग्नेहरू जतिको चरित्रस्तर पनि देखिएन। एकदमै
ढोंग, पाखण्ड, देखावटीपन। कम्युनिस्ट पार्टीभित्र अत्यन्तै ठूलो विकृति
देखियो। हामी यो विचारप्रति विश्वास रहादासम्म त्यसको मूल्य मान्यतालाई
‘मेन्टन’ गर्ने हो। त्यसको निम्ति हामी एउटा आचारसंहिता, मापदण्ड, विधि र
प्रक्रियासहितको पार्टी बनाउादैछौं। ‘हाम्रो पार्टीभित्र लाग्ने मान्छे
हेर्दै र बोल्दैमा औसत मान्छेभन्दा भिन्न देखियोस्’ भन्ने ढंगको संगठन
निर्माण कसरी गर्ने भन्ने सोचतर्फ हामीले धेरै छलफल गर्यौं। पार्टीमा
मान्छे आउाछन्, आएको मान्छेलाई नबस भन्न पनि नहुने, सिधै कम्युनिस्ट
पार्टीमा राख्दा हामीले सोचेको चरित्रको पार्टी बन्न नसक्ने स्थिति उत्पन्न
हुने अवस्था पैदा भएकाले निर्वाचन आयोगमा दर्ताका लागि अलग संगठन बनाउन
बाध्य भएका हौं। हामील्ााई सहयोग र समर्थन गर्न आउने सबै मान्छेलाई राख्ने
ठाउाका रूपमा हामीले त्यो मञ्च बनाएका हौं।
० २०५५ सालमा जतिबेला माओवादी जनयुद्ध सफलतातर्फ उन्मुख थियो, त्यतिबेला के कुरामा विमति जनाएर पार्टी छाड्नुभयो?
– पार्टीमा मैले आफ्ना विमति धेरै अघिदेखि राख्दै आएको थिएा, २०५५ सालमा
मात्र एक्कासि उब्जेको होइन। २०४७/२०४८ तिरै जब एकता केन्द्र बन्यो,
उतिबेलादेखि नै मेरा आफ्ना विमतिहरू थिए। कतिपय लिखित थिए, कतिपय अलिखित।
नेतृत्वमा रहने व्यक्तिहरूको पेसा, दैनिक जीवन प्रणाली, चाप्लुसी, चाकडी
खोज्ने, निरकुंशता लाद्न खोज्नेलगायतका खराब चरित्र अहिले एक्कासि उत्पन्न
भएका पनि होइनन्, त्यतिबेलैदेखि थिए। त्यो चरित्रसाग सधंैभरि मेरो विमति
भयो। मैले सुरुदेखि नै जनादेशमा लेखहरूमार्फत आफ्ना अवधारणा बाहिर ल्याएा।
पार्टीभित्र व्यक्तिलाई प्राधिकार मान्ने नमान्ने भन्ने बहस अहिले पनि छ।
एउटा व्यक्तिलाई नेतृत्व मान्ने अनि व्यक्तिले लिएको पदलाई संस्था भन्ने यो
अवधारणाले कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई निरंकुश बनाउादै लग्यो।
० व्यक्तिलाई प्राधिकार बनाउने सोच प्रचण्ड महासचिव बन्नुभन्दा अगाडि पनि थियो?
– पार्टीभित्र थिएन, तर बहस भने थियो। चारु मजुमदारको विषयमा बहस थियो।
त्यहाा उनलाई प्राधिकार घोषणा गरिएको थियो। जस्तो, गोन्जालो विचारधारा आयो,
त्यो विषयमा पनि बहस भयो। मार्क्सवाद, लेनिनवाद, माओवादसागै गोन्जालो
विचारधारालाई जोड दिइएको विषयमा पनि पार्टीभित्र बहस भयो।
० प्राधिकारको नक्कल कहााको हो?
– प्रचण्डले गोन्जालोको नक्कल गर्दै आफूलाई प्राधिकार घोषणा गरेका हुन्।
हामीले विद्रोह गरेर सबै विकृति बाहिर ल्याएपछि उनी एक कदम पछि हटेका हुन्।
माओवाद नामाकरण त्यही कारणले गरिएको हो। त्यो माओवाद हो कि होइन भन्ने बहस
भएर होइन कि माओत्से तुङको योगदानलाई माओवाद भनिदिएपछि विचारधारा भन्ने
ठाउा त खाली हुने भयो अनि त्यहाा ‘प्रचण्ड विचारधारा’ भर्ने उनको तयारी
थियो र त्यसलाई छलफलमा पनि लगिसकेका थिए।
० ‘प्रचण्ड विचारधारा’ राख्ने तयारी प्रचण्डले गरेको कहिलेदेखि हो?
– प्रयास त उनले आफू महासचिव बन्दादेखि नै गरेका हुन्। २०५४ सालमा
नेतृत्वको केन्द्रीकरणको नाममा आफूलाई अघोषित रूपमा प्राधिकार बनाए। सेना,
मोर्चा, पार्टी तीनवटैको शक्ति आफ्नो हातमा केन्द्रित गर्ने र आफूलाई
प्रचारमा लैजाने अभियान सुरु भयो। फोटो सार्वजनिक गर्ने निर्णय पनि २०५४
सालमै भएको हो। त्यो सबै कुरा हामीले २०५५ सालमा खोल्यौं। त्यसपछि २०५७
सालमा ‘प्रचण्ड विचारधारा’ बाट पछि हटेर प्रचण्डपथमा गए। अलिकति घुमाउरो
हिसाबले उनी प्रचण्ड विचारधारामै जान खोजेका हुन्। २०५३ सालदेखि मैले लिखित
रूपमा यो विमति राख्न सुरु गरें। बीचमा साह्रै अन्तर्विरोध चर्केपछि २०५४
मा मलाई मोहन वैद्यजीले काठमाडौं बोलाउनुभयो। मोहन वैद्य, कृष्ण सेन,
नारायण शर्मा, महेश्वर दाहाल, गोविन्द आचार्य बसेर छलफल गर्यौं। यो सबै
टिम मेरै पक्षमा थियो। मोहन वैद्यजीको भनाइ थियो–’यो विवादमा तपाई ठीक
ठाउामा हुनुहुन्छ भन्ने हामीले बुझेका छौं, तर संगठनको मामिला हेर्न मलाई
आउादैन, एकचोटि प्रचण्डसाग भेट्ने वातावरण मिलाएर विवाद टुंग्याउनोस्,
तपाईको विरोध गर्नेहरू बेठिक हुन्।’ त्यसपछि २०५४ सालमा प्रचण्डसाग लखनउमा
भेट्ने तय भयो। म लखनउ गएा। बाबुराम भट्टराईलगायत धेरै मान्छेहरू त्यहाा
थिए। बाबुराम–प्रचण्डहरू भारतको सरकारी गेस्ट हाउसमा बसेका थिए। कृषि
मन्त्रालयअन्तर्गतको गेस्ट हाउसमा सुरक्षागार्डसहित बस्ने प्रबन्ध मिलाइएको
रहेछ। त्यहाा तीन दिन बसें। फर्कने बेलामा प्रस्ताव राख्दै भनें– ‘नेपाल
छाडेर तपाई मसागै बस्नुपर्ने भयो, मलाई राजनीतिक सरसल्लाह दिने मान्छे
भएन।’ त्यसपछि उनले भने– बादलको विरुद्ध तपाईले एउटा लेख पनि नलेख्दा
देशभरि भ्रम सिर्जना भयो। दाहालजी यस विषयमा किन बोल्नुभएन भन्ने कुरा
ठाउाठाउाबाट उठ्यो। तपाईले एउटा लेख लेख्नुपर्यो भनेर उनले घुमाउरो पाराले
सर्त राखे। मैले त्यसलाई ठाडै इन्कार गरिदिएा। ‘तपाई महासचिव हुनुहुन्छ,
अहिले तपाईले भनेको गरिदिउा, भोलि अर्काे महासचिव हुन्छ, त्यसले
तपाईविरुद्ध लेख्न लगाउला। म कठपुतली होइन, मेरो विवेकले बुझेको कुरा
लेख्ने हो, ‘बादलको विरुद्धमा तपाईले भनेअनुसार लेख्दिना’ भनेर प्रचण्डलाई
भनिसकेपछि उनीसाग मेरो सम्बन्ध टुट्यो।
० त्यसबेला प्रचण्डसागै कति दिन बस्नु भो लखनउमा?
– तीन दिनपछि त म हिाडिहाले। सरकारी गेस्ट हाउस भएकाले बस्ने खाने सुविधा
राम्रै रहेछ, सुरक्षा प्रबन्ध पनि राम्रै थियो। त्यहााबाट फर्किसकेपछि लगभग
एक वर्ष मेरो उनीसाग सम्पर्क भएन। त्यसपछि हामीले सरसल्लाह गर्यौं,
बादलको केस भयो, यानप्रसाद गौतमका कुराहरू पनि आइरहेका थिए। पार्टीभित्र
आफ्नो आलोचना गर्ने मान्छेहरूलाई प्रचण्डहरूले मार्दैछन्, राम्रै मान्छेहरू
पनि मार्दैछन् भन्ने कुरा बाहिर आउन थाले। ‘त्यसपछि यो अपराधलाई बाहिर
लैजान सकिएन भने यिनले धेरै ठूलो नोक्सानी गर्छन्, त्यसकारण हामी
निस्कनुपर्छ। एक त यिनीहरूले हामीलाई अब काम गर्न दिने पनि छैनन्’ भन्ने
निष्कर्षमा हामी पुग्यौं।
० तपाईले पनि असुरक्षित भएको महसुस गर्नुभयो?
– मलाई त किलो शेरा टुको घेराबन्दीमा पार्न बााके, बर्दियामा दुईपटक
प्रयत्न गरियो। पूर्वतिर आलोकहरूले आफ्नै पार्टी कार्यकर्ता मार्न थाले
भन्ने कुरा आयो। पश्चिमतिर त्यस्तो माहोल नभएकाले सिधै मार्न सक्ने कुरा
भएन। मलाई कार्यक्षेत्र दाङबाट बर्दिया सारिदिए। साउन–भदौको महिना छ।
प्रहरीको किलो शेरा टु अपरेसन चलेको छ, पौडी खेल्न आउादैन, त्यत्रो
खोलानाला। मलाई अनावश्यक रूपमा दुईपटक बााकेमा बोलाइयो। दुई दिन हिाडेर आए,
तर काम केही छैन। यसो भेटघाट गरौं भनेर खबर गरेको हो भन्छन्। हामीले सबै
छलफल गर्दा के बुझ्यौं भने– ‘यिनीहरूले पुलिसको घेरामा हालेर मराउने कोसिस
गरिरहेका छन्।’ आफूले नमार्ने, पुलिसको घेराबन्दीमा पारेर सिध्याइदिने
योजनामा आफ्नै पार्टीका नेता लागेपछि अब चाहिा धेरै बस्न हुादैन भन्ने
सरसल्लाह भो। हामी चार/पााच जिल्लाका साथीहरू जति सम्पर्क हुन सक्थ्यौं,
२०५५ सालमा पार्टी छाडेर काठमाडौ आयौं।
० त्यसपछि वैद्यजीसाग भेट भएन?
– त्यो बेलासम्म वैद्यजीको कार्यक्षेत्र काठमाडौंमै थियो। भारत गइसक्नुभएको
थिएन। बादलजीले त विरोध नै गर्नुभएको हो। हेडक्वाटरको निर्णय भनेर वैद्यजी
र बादलजीलाई पनि जबर्जस्ती नै भारत लगेका हुन्। किनभने प्रचण्ड र बाबुराम त
कुरो मिलाएर उतै बसेका थिए। बादलजी र पम्फाजीबीच घटना घटिसकेपछि
बादलजीमाथि भर्खरै कारबाही गरेको स्थिति थियो। कारबाही पर्नुभन्दा थोरै
अगाडि मात्रै उहाालाई तानेर भारत लगिएको थियो।
० तपाईको प्रचण्डसागको चिनजान कहिलेदेखि हो?
– २०४५ सालदेखि हो। त्यो भन्दा अगाडि पत्रिकामा मेरो र उहााको ठूलो विवाद
भयो। म जेलमा भएकै बेला २०४२ सालमा पार्टी फुट्यो। मोहनविक्रम र वैद्यको
पक्ष अलग–अलग भयो। म जेलमै भएको हुनाले जेलमा रहेकाले कुरा नबुझ्दासम्म
मोहनविक्रमसाग मिल्दाजुल्दा विचारका लेखहरू मैले लेखें। उनले प्रमोदको
नामबाट मेरा लेखहरूमाथि काउन्टर दिन थाले। म जेल हुादा मेरोविरुद्ध उनले र
उनका विरुद्ध मैले लेखेका लेखहरूको संख्या करिब आठ/दसवटा भयो। तर प्रत्यक्ष
चिनजान थिएन। जेलबाट छुटिसकेपछि दुई/चार महिना यसो बाहिरै हिाडियो।
त्यसपछि फेरि मोटो मशालतिर काम गर्न थालें। चितवनमा आयोजित विस्तारित
बैठकमा प्रचण्डसाग भेट भयो २०४५ सालमा। २०४५ देखि मैले शक्ति लम्सालको
टिममा बसेर योजना साप्ताहिक चलाउन सुरु गरें। त्यो टिममा महेश्वर दाहाल,
ईश्वरी दाहाल, सुरेश आले पनि हुनुहुन्थ्यो। त्यो बेला प्रकाशन विभाग हेर्ने
जिम्मा थियो मलाई। त्यसपछि प्रचण्डसाग नियमित भेट हुन थाल्यो। प्रचण्ड
पाटन बस्थे। पत्रिकाको विषयमा अरु प्रकाशनको विषयमा छलफल गर्न झन्डै झन्डै
दैनिक रूपमा पाटनढोकामा हाम्रो भेट हुन्थ्यो। त्यो क्रम २०५० सालसम्म
चल्यो। बाबुरामले जनादेश दर्ता गरेपछि ‘योजना’ बन्दा गर्ने निर्णय
पार्टीबाट भयो। जनादेश पनि पहिलोपटक मैले नै सुरु गरेको हो। ६ वर्षको
अवधिमा प्रचण्डको सबैभन्दा ठूलो आकांक्षा मैले पर्याप्त बुझेको थिएा।
० कहिलेदेखि विश्वासको संकट पर्यो?
– २०५२ कात्तिकमा रोल्पामा राप्ती अञ्चलस्तरको प्रशिक्षण भएको थियो। त्यो
प्रशिक्षणबाट फर्केर हामी सााझ कृष्णबहादुर महराको घरमा बस्न आउादै थियौं।
त्यसमा प्रचण्ड थिए, महरा थिए, अरु केही साथीहरू पनि थिए। जनयुद्धको
व्याख्या गर्ने दौरानमा प्रचण्डले बाटोमा भने– ‘रोल्पाका सोझालाटा मगरहरू,
लड्ने भिड्ने, यिनको त सयौं वर्षदेखिको संस्कार नै रहेछ। लड्ने भिड्ने
भनेको त यिनका लागि मामुली कुरा हो। त्यसमा हामीले राजनीतिको रंग
मिसाइदिनुपर्छ, त्यति भए जनयुद्ध उठ्न कत्ति पनि समस्या हुन्न।’ उनले
अत्यन्त उपयोगितावादी कोणबाट कुरा गरे। कसैको परम्परा, संस्कार अथवा
त्यसभित्र भएका विकृतिलाई प्रयोग गरेर मान्छे लडाउने गरी जनयुद्धलाई बुझ्ने
उनको जुन चरित्र विकास भएको रहेछ, त्यो सुनेपछि साथीहरूबीच छलफल भयो– ‘यो
खतरनाक मान्छे हो, यसले क्रान्तिको नेतृत्व त परै जाओस्, ठूलो
प्रतिक्रान्तिीकारी कदम उठाउन सक्छ भन्ने निष्कर्ष निस्कियो।’ जनताको
इतिहास निर्माता हो भने उसले जनतालाई पाठ पढाउने शिक्षा दिने काम गर्छ,
प्रतिक्रान्तिकारी हो भने ठ्याक्कै पशुलाई जस्तो प्रयोग गर्ने कुरा मात्रै
गर्छ। तसर्थ, यो मान्छे ठीक होइन भन्ने निष्कर्षमा हामी पुग्यौं। त्यो
दिनदेखि प्रचण्ड कम्युनिस्ट पार्टीको नेतृत्व गर्न लायक मान्छे हुन् भन्ने
जति पनि अवशेष थियो, त्यही दिनदेखि सबै समाप्त भयो। तर पार्टी छोड्नका
निम्ति परिवेश बनेको थिएन। कारणहरू तयार भइसकेका थिएनन्। विदेशीसाग
सााठगााठ गरेर भयंकर ष्डयन्त्रका साथ उनी आएका रहेछन्, तर त्यसबेला यतिसम्म
अनुमान चाहिा भएन। हामीलाई केसम्म अनुमान थियो भने– ‘महत्त्वाकांक्षी
व्यक्ति हुनाले आफ्नो स्वार्थसिद्धिका निम्ति यो मान्छेले भोलि जस्तोसुकै
घात गर्न पनि सक्छ।’
० यो खतरनाक कुरा बुझ्दा बुझ्दै वैद्यजी पनि किन प्रचण्डको महत्त्वाकांक्षा पूरा गर्न त्यत्रा मान्छेहरूको बलि दिन तयार हुनुभयो?
– सुनुवाइ गर्नुपर्ने मान्छे जुन ठाउामा बसेको छ, त्यसले कुरा नसुन्दा अथवा
त्यसलाई गम्भीरतापूर्वक नलिादा नै यत्रो क्षति भएको हो। वैद्यजीको अर्काे
समस्या पनि छ– ‘कसैलाई विश्वास गर्यो भने अति नै विश्वास गर्ने।’ उहााको
दोस्रो समस्या हो–’कलिकति जटिल खालको मामिलामा उहाा पर्सनलवादी भइदिने।
समाज र राजनीति भनेको त एकदमै जटिल हुन्छ। सयौं खालका अन्तर्विरोध जेलिएका
हुन्छन्। त्यो सबैसाग उहाा मुछिन नचाहने। पन्छिन चाहने। तेस्रो समस्या–
बहकिने, फकिने। प्रचण्डमा मान्छेलाई बहकाउने र फकाउन सक्ने असाध्यै ठूलो
चतुर्याइा रहेछ। वैद्यलाई दाइ भनिदिने, उस्तै परे रुने, खुट्टै पनि मालिस
गरिदिने, खानपिन गर्ने, यति गरिसकेपछि वैद्य बहकिने, प्रफुल्ल हुने। गलत
भन्ने बुझ्दा बुझ्दै पनि पग्लने। वैद्यजीको भावनात्मक पक्ष अलि करुणावादी
छ।
० त्यसो भए वैद्यजीमा ‘फस्ट म्यान’ भएर नेतृत्व गर्ने क्षमता छैन?
– मलाई त्यही लाग्छ। सैद्धान्तिक दर्शन, संस्कृति, साहित्य दर्शनको मूलभूत
सिद्धान्तमा उहााको कतै पनि भ्रम देख्दिना। तार्किक मान्छेलाई सरल रेखामा
डोर्याउाछ। उहाा तर्कका आधारमा अलि सरल रेखामा हिाड्न खोज्ने मान्छे।
तेस्रो, व्याख्या गर्नसक्ने क्षमता हुादाहुादै पनि मोहन वैद्यजीले
जनयुद्धकालाम के लेखिदिनुभयो भने– ‘एसियाको तेस्रो ठूलो दार्शनिक प्रचण्ड
हुन्।’
० वैद्यजी र मोहनविक्रम एकै ठाउाका मान्छे, होइन?
ब्लू फिल्म नराम्रो, धार्मिक फिल्म राम्रो भन्ने हुँदैन
ब्लू फिल्म नराम्रो, धार्मिक फिल्म राम्रो भन्ने हुँदैन
मेरो नामको अर्थ रोचक छ । मेरो मम्मी नायिका करिश्मा मानन्धरको खुबै
फ्यान हुनुहुन्थ्यो । उहाँको नाम आशा हो । यसैले मेरो नाम करिश्मा दिदी र
मम्मीको नाम जोडेर आशिष्मा राखिएको हो ।
सिनेमा नगरी रुचि मात्र कि भबिष्य पनि हो ?
मेरो लागि दुबै हो । जे कुरामा रुचि हुदैन त्यहाँ भविष्य पनि हुँदैन भन्ने लाग्छ ।
कस्तो लाग्दैछ तपाइंलाई सिनेमा नगरी ?
एकदमै रमाइलो लाग्छ मलाई त । यहाँ ८४ व्यञ्जन नै छ । पिरो, अमिलो, तितो,
मिठो, गुलियो सबै खालको छ । तर मलाई मेरो लक्ष्य र भिजन थाहा छ ।
के हो तपाइको भिजन र लक्ष्य ?
सुरुवातमा मैले बुबाको अगाडी रोएर भिडियो खेलेको थिएँ । यसपश्चात म
नेवारी सिनेमामा खुबै जमे । मलाई लागेको थिएन कि म त्यती चाँडै नेवारी
सिनेमामा जम्छु । तर अब नेपाली सिनेमामा जम्ने कोसीसमा छु र मलाई थाहा छ म
पक्कै सफल हुनेछु ।
तपाइको रोजाइमा म्युजिक भिडियो कि फिल्म ?
कलाकार भएपछि भूमिकाको बिषयमा बार्गेनिङ गर्नु हुन्छ भन्ने मलाई लाग्दैन । मलाई दुबै मनपर्छ ।
पछिल्लो समयमा सिनेमा नगरीमा बढेको अश्लिततालाई कसरी हेर्नुहुन्छ ?
हुनत यहाँ कथाले मागे अनुसार भन्दै सबै देखाउँछन् । तर मलाई यस्तो कुरा
खासै मनपर्दैन । हुनत, ब्लू फिल्म नराम्रो धार्मिक फिल्म मात्र राम्रो
भन्ने हुँदैन । दुबै फिल्मका दर्शक फरक- फरक हुन्छन् ।
तपाई भने यस्तो बिषयमा कत्तिको खुल्नुहुन्छ त ?
म सिनेमा नगरीमा जम्ने कोशिशमा छु । यसैले सुरुवातमै दर्शकको नजरमा
यस्तो खालको छाप छोड्न चाहन्न । तर सिनेमाको बिषय र त्यसलाई प्रस्तुत गर्ने
शैलीमा फरक पर्छ । म ‘द डर्टि पिक्चर्स’ जस्तो सिनेमा गर्न चाहन्छु ।
तपाइले अभिनय गरेको चलचित्र अन्तराल जेठ ३ गतेबाट प्रदर्शनमा आउँदैछ, सिनेमाले के कुरा प्रस्तुत गर्दैछ ?
चलचित्र युवाहरुको कथा र सपना हो । चलचित्रमा म एक साधारण युवतीको
भुमिकामा छु । धनी बाउको छोरी भएर पनि अरुको निर्भरता नचाहने युवतीको
भुमिका मैले निर्वाहा गरेको छु ।
तपाइलाई नेपाली सिनेमाको कुन नायकले खुबै आकर्षण गर्छन् ?
जीवन लुइटेल र आर्यन सिग्देलको लुक्स साह्रै मनपर्छ । तर काम गराइको हिसाबले गजित बिष्ट र सुभाष थापा राम्रो लाग्यो ।
तपाई आफुलाई आफु कस्तो लाग्छ ?
म सिनेमा नगरीप्रति युवापुस्तालाई आकर्षण गर्ने खालका सिनेमा खेल्न
रुचाउँछु । मैले खेलेको सिनेमाले युवालाई डाक्टर, इन्जिनियर मात्र होइन
छायांकार, संगीतकार, नायक, नायिका, निर्देशक पनि बन्न प्रेरणा मिलोस् ।
तपाइलाई कुन पुरुष साह्रै कामुक लाग्छ र उसले तपाइलाई सेक्स आकर्षण गर्छ ?
मलाई हलिउड नायक रक खुबै कामुक लाग्छ । यसको शरीर साह्रै सेक्सी छ ।
कुन पुरुषसँग चुम्बन गर्न मन लागेको छ ?
हलिउड नायक लिओनार्दोलाई पर्दामा देख्दा नै चुम्बन गरुँ-गरुँ लाग्छ । उसको लुक्सले भुतुक्कै बनाउँछ ।
आफ्नो शरीरमा कुन अंग सेक्सी लाग्छ ?
सबैले आँखा सेक्सी छ भन्छन् ।
कस्तो पहिरन लगाउन मन लाग्छ ?
वन पिस पहिरनमा म सेक्सी र कामुक देखिन्छु ।
कुन खानेकुरा मिठो पकाउनुहुन्छ ?
चिकेन साह्रै मिठो पकाउँछु ।
प्रेममा कतिपटक पर्नुभयो त ?
जीवनमा २ पटक प्रेम गरेँ । पहिलो पटक ११ मा पढ्दा एक युवकसँग प्रेम
परेको थियो । हाम्रो प्रेम ६ बर्ष चल्यो । अहिले एक युवकलाई खुबै मनपराउँछु
। तर उसलाई भन्न सकेको छैन । आफ्नो करिअर अगाडी बढेकाले पनि मनको कुरा
मनमै राखेकी छु ।
सिनेमा कत्तिको हेर्नुहुन्छ ?
म नेपाली, बलिउड, हलिउड, स्प्यानिस, कोरियन, जापानीज सबै खालका सिनेमा
हेर्छु । कोरियन मुभि हेरेर त मैले यो भाषा बोल्न पनि थालेको छु ।
पहिलो पटक ब्लू फिल्म चै कहिले हेर्नुभयो त ?
हा.हा.हा. हेरेको छु केही पटक । विशेषगरी नेपाली सिनेमाका नायिकाहरुको भिडियो बाहिर आउँदा हेर्ने उत्सुकता जागेर हेरेकी थिएँ ।
कहिलेसम्म सिनेमा खेल्ने योजना छ त ?
मलाई दर्शकले जहिलेसम्म रुचाउनुहुन्छ, म त्यतिबेला सम्म नै सिनेमा खेल्छु ।
कहिलेकाही सिनेमा नगरीमा आउने नराम्रा खबरले यो क्षेत्रमा किन आए जस्तो लाग्दैन ?
मुख्यताय हरेक कुरामा आफु राम्रो हुनुपर्छ । यस्ता खालका खबरले हामीलाई अझ बोल्ड बनाउँछ । पर्वत जिल्लाको दुउपुर गाविसमा २०३२ सालमा जन्मिएर २०५३ सालमा नेपाल प्रहरीमा जागिर खाई जनताको सेवामा निरन्तर झण्डै १७ बर्ष सेवा गरिसकेका प्रहरी सहायक निरीक्षक विकास तिमिल्सिना नेपाल प्रहरीबाट ७ वटा बिभागिय पुरस्कार, २०६७ सालको सर्वाकृष्ट ट्राफिक प्रहरी पुरस्कार, २०६८ मा वेष्ट ट्राफिक अफ द मन्थ, त्यस्तै थाईल्याण्डको राजदुतबाट उत्कृष्ट स्पीड ओयकार्गो लागायत दर्जनौ पुरस्कारबाट सम्मानित भएका उनी केहि दिन अगाडी मात्रै पर्वतको ट्राफिक ईन्चार्ज भई आएका छन् । प्रस्तुत छ उनैसँग बैकुण्ठ गिरीले गरेको कुराकानी ।
विकास जी तपाई यहि जन्मिएको मान्छे अहिले कस्तो लाग्यो पर्वत ?
म शुरुमा पर्वत आएर कार्यालय प्रमुखलाई भेटे धेरै अपेक्षा बाकेर पर्वत आएका मान्छे आउना साथ प्रमुखबाट चित्त बुझ्दो निर्देशन पाए । सडक भनेको सवारी साधन गुडाउन र पैदल यात्राका लागि बनाइएको हो । पार्किङ्ग, व्यापारिक समान र निर्माण सामाग्री आफैले व्यबस्थीत गर्नुपर्छ यसमा सरकारको जिम्मेवारी हदैन सुरक्षाको दृष्ट्रीले अरु पक्ष होईन स्वम् उही नै जिम्मेवार हुनुपर्छ त्यसता कुराहरु पर्वतमा देख्दा पहिला यहिलाई न्युनिकरण गर्ने अभियान बनाऔं कि जस्तो लागिरहेको छ ।
पर्वत जिल्लामा २०६९ सालमा ७ जनाको सडक दुर्घटनामा मृत्यु भएको छ र निकै घाईते अपाङ्ग छन् २०७० मा यसलाई न्युनिकरण गर्न के सोच्नु भएको छ ?
सडक प्रयोग गर्ने पैदलयात्रीलाई सडकको दाहिने किनाराबाट हिड्नुपर्छ जस्तो सामान्य कुराको समेत जानकारी नभएको मैले भेटे मैले के चाहान्छु भने म जनताको पसिनाको बद्री लगायर पर्वतमा सेवा गर्ने भनेर आएको छु । म यहाँका स्थानिय युवा क्लवहरु, संघ संस्थाहरु, कार्यालयहरु, राजनैतिक पार्टीहरु, तथा बढी भन्दा मिडियाका साथीहरुलाई अगाडी लगाएर म पछाडी हिड्न चाहान्छु । राजभानी कै सहर भित्रको पनि सहर ठमेलमा काम गर्ने अवसर पाएको थिए र त्यहाँ धेरै सहयोग पनि पाएको थिए । त्यसैले हाम्रो जिल्ला पनि बिभिन्न पर्यटकिय स्थलहरुका कारणले अगाडी छ र हाम्रो सबै गाविसहरुमा सडक विस्तार पनि भएको छ । पर्यटकहरु आउने संभावना पनि त्यत्तीकै बढी छ । ति आउने पर्यटकलाई पर्वतमा प्रवेश गर्दा तथा जिल्लाको सदरमुकाममा आउँदा उनीहरुको हिड्न पाउने अधिकारलाई दिलाउनुपर्छ र उनीहरु तथा आम जनताको यात्रा सुरक्षित हुनुपर्छ । साथै दुर्घटनालाई न्युनिकरण गराउन पहिलो स्कुल सम्पर्क कार्यक्रम, र कोण प्रशिक्षण कार्यक्रमहरु गरी जनचेतना जगाउने प्रयास हुनेछ ।
तपाई पर्वतमा आए पछि केहि कार्य अगाडी बढेको छ तत्कालको लागि ट्राफिक कार्यक्रम के सोच्नु भएको छ ?
विशेष गरी बजारवासीले सडकमा पार्किङ्ग नगरेर सहयोग गर्नुहुनेछ भन्ने आसा छ र बजार भित्र हरन नबजाउने र स्पिड कन्ट्रोल गर्न पुरै कोसीस हुनेछ र आम मानिसहरुबाट यो कार्यको लागि सहयोगको अपेक्षा पनि छ । मैले एक्लै केहि गर्न सक्दिन पर्वतबासी सबैको सहयोग मेरो तथा आम प्रहरी लागि उत्तीकै जरुरी छ ।
तपाई ट्राफिक महाशाखामा काम गर्दा बेष्ट ट्राफिक प्रहरी अर्वाड पाउनु भएको थियो, पर्वतमा त्यही स्तरमा काम गरी कुनै पुरस्कारको सोच बनाउनु भएको छ ?
मलाई कुनै पुरस्कारको लोभ छैन ? म जनताको सेवामा रमाउने मान्छे हुँ । म घडी हेरेर डिउटी नगर्ने मान्छे पनि हुँ । मेरो कारणले जाम नपरोस र समयको बचतहोस् । काही दुर्घटना र कसैको क्षेती नहोस भन्ने मात्रै मेरो चाहाना हो । मेरो लागि जनताको सेवा नै पुरस्कार जस्तो छ ।
पर्वतमा ट्राफिकको आफ्नै भवन छैन र शक्ती पनि कम छ ? यसबारे तपाई के सोच्नु भएको छ ?
भवनको बिषयमा राजैनैतिक संयन्त्र, गाविस, जिविसबाट ट्राफिकलाई जग्गाको पहल गरीदिनुहुन अनुरोध गर्दछु र जनशक्तीको हिसावमा मेरो आफ्नो निकायमा ट्राफिक प्रहरी बस्ने उचित ब्यावस्था गर्न सकेपछि थप जनशक्तीको माग गरेर ट्राफिक ब्यावस्थापनको काम अझै प्रभावकारी बनाउने सोच छ ।
अन्त्यमा पर्वतबासीलाई हामी मार्फत केहि भन्नु छ ?
म मिडिया मार्फत विगतमा आउने गरेका ट्राफिकले अनावश्यक दुःख दियो, पैसा माग्यो जस्ता अनावश्यक आरोपहरुलाई सत्यताका साथ मिडियाकर्मी साथीहरुलाई ल्याईदिन अनुरोध गर्दछु साथै मेरो कार्यकालमा नियम मिचेकाहरुलाई नियम बिपरीत छाड्ने छैन र गल्ती नगर्ने र जरिवाना नर्तिनुस भन्ने कुरा म सम्र्पुण पर्वतवासी तथा सडक र सवारी प्रयोगकर्तालाई अनुरोध गर्न चाहान्छु साथै नवबर्ष २०७० सालमा सबैको यात्रा सुखत होस् भन्ने शुभकामना ब्यक्त गर्न चाहान्छु ।
चुनाव हुँदैन भन्नोस् ! यो पक्का हो
मोहन वैद्य किरण, नेकपा-माओवादी अध्यक्ष
नेपालका नेताहरुको एउटा न एउटा
थेगो पाइने गरेको छ । सुशील कोइरालाको ‘उ गर्ने’ शेरबहादुरको ‘भन्देखिनलाई’
रामचन्द्र पौडेलको ‘चैने’ र प्रचण्डको ‘मने’ जस्तै माओवादी अध्यक्ष मोहन
वैद्यको थेगो ‘भन्नोस्’ रहेको छ । समसामयिक राजनीतिक परिस्थिति र चुनावबारे
उहाँको पार्टीको मनोविज्ञान बुझ्न उहाँकै निवासमा पुगेको अनलाइनखबरको
टोलीसँग अध्यक्ष वैद्यले प्रष्टसँग भन्नुभयो- ‘चुनाब हुँदैन भन्नोस् ! यो
पक्का कुरा हो ।’
० सरकारले र चार दलले
वार्तामा बोलाइरहेका छन् । वार्तामा बसेर ‘चैत १ गतेको कदम’ सच्याउने कि
पहिल्यै खारेज गरेपछिमात्रै वार्तामा बस्ने ?
अब चार दल र सरकारबाट पनि वार्ताका कुरा
आए भन्नोस् । कुरा के हो भने वार्ता नै नगर्ने, वार्तामा नै नबस्ने भन्ने
होइन । तर, वार्ताका लागि सरकार र चारदलको संयन्त्रवाट हामीलाई लिखितरुपमा
केही आएकै छैन । पार्टीका नेताहरुसंग फोनमा कुराकानी भएको छ । एमाले
अध्यक्ष झलनाथ खनालले फोन गर्नुभएको थियो । कमसेकम हाम्रो मागप्रति
उहाँहरुको संकेत के हो ? उहाँहरु यसप्रति सकारात्मक हुनुहुन्छ कि हुनहुन्न ?
यदि सकारात्मक हुनुहुन्छ भने वार्ता सार्थक हुन्छ । हामी वार्तामा नबस्ने
कुरा आउँदैन । यदि उहाँहरु त्यो गर्नु हुन्न र उहाँहरुले जे-जे गर्नुभएको
छ, त्यसमा लाहाछाप लगाउन जाने हो भने वार्ताको के औचित्य भयो र ? त्यो
शर्तमा हामी वार्तामा जादैनौँ ।
० झलनाथजीले फोनमा के भन्नुभयो ?
झलनाथ जीले त यस्तो निर्णय भएको छ, बसौँ
भन्नुभएको छ । अर्कोकुरा के हो भने उहाँहरुले निर्णय फेरि संयन्त्रमा
गर्नुभएको छ । संयन्त्रको हैसियत के छ ? पार्टीहरुले बोलाए त जान्छौँ नि ।
पार्टीको हैसियत त छ नि । काँग्रेस, एमाले, एमाओवादी सवै पार्टीको हैसियत छ
। उनीहरुले बोलाउँदा हामी वार्ता गर्न तयार छौँ । संवाद रोक्ने कुरा भएन ।
तर, उहाँहरुको त्यो संयन्त्रको हैसियत के हो ? हाम्रो प्रश्न के हो भने
संयन्त्रको हैसियत के हो ? संवैधानिक हैसियत त छैनन नि संयन्त्रको ।
संविधानमा त्यसको केही व्यवस्था छैन । उहाँहरुले बडा ठान्नु भएको छ, हाम्रो
संयन्त्र बनाएर हामी सरकारलाई नियन्त्रण गछौर्ं । त्यो बेकारको कुरा हो ।
अधिकार नै नभएका उहाँहरुलाई कहाँ अधिकार छ सरकारलाई नियन्त्रण गर्ने ? त्यस
अर्थमा हामीले भनेको के हो भने संयन्त्रसंग हामी बार्तामा बस्दैनौं ।
० संयन्त्रले बोलाएको वार्तामा नजाने नै हो त तपाईहरु ?
झलनाथजीसंग टेलिफोनमा कुरा भएको छ
यसबारेमा । अहिले हामी आउँदैनौ । पार्टीसँग बेग्लाबेग्लै सम्वाद गर्ने हो
भने त हामी तयार छौँ । तर, यो जुन उहाँहरुले चैत १ मा निर्णय गर्नु भा’छ
यसबारे अहिले वार्तामा बस्ने कुरा छैन भन्ने हो ।
० सरकारले वार्ता गर्न तीन सदस्यीय टोली गठन गरेको छ नि ?
त्यो त बाहिर आएको छैन । पार्टीहरुले त
बरु फोनमा कुराकानी गरिरहेका छन् । सरकारवाट त्यो पनि भा’को छैन । सरकारले
निर्णय गरे त पत्र आउनुपर्ने हो नि । अर्को कुरा के हो भने अहिले चैत १
लगायतका निर्णयहरु खारेज हुनुपर्छ । खारेज नभएपनि सकारात्मक रुपमा सोच्छौं
भन्ने कुरा त हुनु पर्यो नि । फेरि हामी एक्लै पार्टी मात्रै नभएकाले
आन्दोलनमा रहेका अरु पार्टीहरु पनि छन् । हामीले अहिले वार्तामा नजाने
भन्ने निर्णय गरेका छौं ।
० सहमति भएर यही सरकारको मातहतमा निर्वाचनमा जाने सम्भावना छ कि छैन ?
अहिले छैन भन्नोस् । पहिले असारमा गर्ने
भनेर ठूलो होहल्ला गरे । अब त्यो त सिद्धिइहाल्यो । ध्वस्त भइहाल्यो । त्यो
त उनीहरुको वास्तविक योजना नै थिएन । अब मंसिरमा भनेका छन् तर मंसिरमा पनि
हुने सम्भावना छैन । एक त यिनै पार्टीभित्रै झगडा पर्छ । केही पार्टीभित्र
अहिले पनि झगडा भइरहेको छ । अर्को कुरा, पार्टीहरुको अन्तरहित उद्देश्य के
छ भने मंसिरसम्म खिलराजलाई नै असफल पार्ने, त्यसपछि फेरि आाफू पनि आउने ।
अहिले यो षडन्त्र भइरहेको छ । थुप्रै खेलहरु छन् भित्रैबाट । त्यसैले यो
सरकारले चुनाव गराउला भनेर परिकल्पना नै गर्न सकिन्न । किन भन्नुहुन्छ भने
दलीय व्यवस्थामा दलहरु असफल हुने, निर्दलीय व्यवस्थामा जाने ? एउटा
स्वतन्त्र ब्यक्तिले निर्वाचन गराएर फेरि यी दलहरुलाई सत्तामा पठाउने ?
त्यो पनि हुन्छ कहीँ ?
० तपाईहरुले चैत १ को कदम
सच्याउनुपर्छ भन्नुभएको छ । यसको अर्थ के हो ? रेग्मी सरकार हटाएर दलहरुकै
नेतृत्वमा सरकार गठन गरी चुनावमा जानुपर्छ भन्न खोज्नुभएको हो ?
हो त । नसच्याई त हामी जादैनौं । जादैनौँ
मात्रै होइन, चुनाव नै हुँदैन । हामी चुनावमा जान्छौ कि जादैनौँ भन्ने ठूलो
कुरा भयो । चुनाबै हुँदैन भन्नोस् ! यो पक्का कुरा हो । चुनाव सम्भव छैन ।
० चुनाव त तपाईहरुले नै
रोकिरहनुभएको छ नि । मतदाता नामावलीको काममा अवरोध गरेपछि निर्वाचन आयोगले
कामै रोक्यो । तपाईहरुले भाग नलिए चुनाव हुँदैन भन्दै फकाउन खोज्दैछन् त
सबैले ?
त्यो त उनीहरुले पनि भन्छन्, तपाईहरु
चुनावमा भाग नलिए चुनाव हुँदैन । हामीले खाली एउटा चनाव असफल पार्ने
भन्नेमात्रै कुरा होइन । हाम्रो त राजनीतिक छ के । यसमा राजनीति छ । यो
तरिकाले चुनाव हुँदैन । हाम्रो कुरा यो हो । हामीले चुनाव असफल बनाउने
भन्ने एउटा पाटो हो । अर्को कुरा के हो भने चुनाव गराएर संविधानसभा मार्फत
जनताको संविधान निर्माण गर्ने भन्दा पनि यो कतिपय वैदेशिक शक्तिकेन्द्रको
गुरुयोजना अन्तर्रगत भएको हो । यो देश टुक्राउने योजनामा आधारित छ ।
पार्टीको हातमा अब केही चिज छैन । बहुदलीय प्रतिस्पर्धा भन्ने दलहरुले नै
दललाई समाप्त पारेका छन् । यो एक प्रकारको ‘कु’ हो । एक प्रकारको प्रतिगमन
हो । नेपाली जनताले नै नेपालको भाग्य र भविश्यको फैसला गर्नुपर्छ भन्दै
आइराख्या थियो । अब त्यो मान्यतामाथि एउटा गम्भीर आघात भयो ।
० प्रचण्डजीले नै ल्याएको प्रस्तावअनुसार देश अगाडि बढेको छ, कसरी वैदेशिक शक्ति केन्द्रलाई दोष दिन मिल्छ ?
बाहिरवाट प्रचण्डजीले फर्मूला छ भन्नुभयो ।
बाबुरामजीले त नथ्थी नै लगाएर आउँछन् भन्नुभएको थियो । भयो त । पहिले
काँग्रेस र एमालेले विरोध गरे । अझ एमालेका अध्यक्ष झलनाथले त भन्नुभएको
थियो हामीले नै नथ्थी लगाएर ल्याउँछौं । सबै देखियो नि त ।
अर्को कुरा विरोधीहरु हामी मात्रै होइनौं
है । विरोधी त्यही काँग्रेस र एमालेभित्रै छन् । उहाँहरुले लेखेरै दिनुभएको
छ । एमालेका नेता माधवजी नै पहिले चर्को विरोध गरिरहनुभएको थियो । पछि किन
हो, उहाँले विरोध गर्दा अलिकति समस्या पर्छ कि भनेर हो कि आजभोलि चुनावको
विकल्प छैन भन्न थाल्नुभयो । उहाँले पहिले खिलराजजीले प्रधानन्यायाधीवाट
राजीनामा नदिई हुँदैन भन्नुभएको थियो तर अहिले त्यो पनि छैन ।
० खिलराजले प्रधानन्यायाधीशवाट राजीनामा दिँदा चुनाव हुने सम्भावना कत्तिको छ ?
अब त्यो त उहाँको कुरा भयो । राजीनामा के
गर्ने हुन् त्यो खिलराज जीको कुरा भयो । तर, राजीनमा दिएको अवस्थामा पनि
दलीय व्यवस्थामा दलभित्रैबाट प्रधानमन्त्री हुनुपर्यो नि । चुनाव गराउन
नसक्ने अनि सरकारमा जान सक्ने नैतिक अधिकार कहाँबाट हुन्छ ? चुनाव हामी
गराउन नसक्ने भयौं, तिमीहरुले गराइदेउ अनि हामी फेरि चुनाववाट सत्तामा
आउँछौ भन्ने नैतिक अधिकार हुन्छ ? चुनाव गराउन नसक्नेले राज्य चलाउन सक्छन्
? नैतिक हैसियत नै हुँदैन । उहाँहरुले जतिसुकै कुरा गरेपनि त्यो तर्कसंगत
हुँदैन ।
० सामाजिक सञ्जालमा केही
मानिसहरु भन्छन्- यी वैद्य बाजेले फेरि मुलुकमा चुनाव होला, संविधान आउँला र
शान्ति कायम होला भन्नेबेलामा फेरि गडबडी मच्याए, यिनलाई त देशै निकाला
गर्नुपर्छ सम्म भन्छन् नि ?
मान्छेलाई शान्ति हुनुपर्यो भन्ने छ । १०
वर्ष जनयुद्ध भयो, अब शान्ति आए हुन्यो भन्ने मानसिकता छ । त्यो हाम्रो
पनि छ । कसलाई हुँदैन भन्नुस त ? यसलाई म नकारात्मक अर्थमा म लिँदैन । सीधा
अर्थमा उहाँहरुको आलोचना वा विरोधलाई अन्यथा लिने कुरा भएन । तर, अब १०
वर्षसम्म जनताले बगाएको रगत संविधानसभामार्फत नयाँ संविधान जारी हुनुपर्छ
भन्ने कुरा त २००७ सालबाटै उठ्दै आएको कुरा हो नि । यी चार दल त साँढे भए ।
त्यो संविधानसभा त्यहीबेला संविधानसभामा प्रस्ताव पठाइदिएको भए त
त्यहीँबाट टुंगो लाग्थ्यो नि । तीन दलहरु, शीर्ष नेताहरु बसेर विवाद समाधान
उपसमिति बनाएर, त्यहाँवाट बनाउने तिनीहरुलाई अधिकार कसले दियो ? विवाद
समाधान उपसमितिवाट किन कसरत गर्ने ? त्यही बेला संविधानसभामा पठाइदिएको भए
मान्नेले मान्थे, नमान्नेले मान्दैनथे । संविधानसभामा निर्वाचित ६ सय १ एक
जना सदस्य सबैलाई अवज्ञा गरेर खाली दुई तीनजना नेताहरुमात्रै बसेर किन कसरत
गर्ने त्यहाँ ? पहिले राजाको पालमा शाही सासन भन्थ्यौं । अहिले चारदलको
अधिनायकवाद लादेका छन् । चारदलको तानाशाही छ । चार दलले जे गरे पनि हुँदो
रैछ । अहिले संविधानको २५ वाट धारा बाधा अड्काउ फुकाएर गाइजात्रा के गरेको ?
जे गर्दा नि सही छ । राष्ट्रपतिजीलाई हामीले ठोकेरै भन्यौं । के हो यो
तरिका ? जे मन लाग्यो त्यो गर्न हुन्छ ? राष्ट्रपति जी पनि सन्तुष्ट
हुनुहुन्न । कुरा यसो हो । अब त्यस किसिमको कमेन्ट इत्यादिका पछाडि एक
किसिमको चिन्ता निश्चित रुपमा छ । तर, उहाँहरुले पनि विस्तारै कुरा बुझनु
हुन्छ ।
० आफूले नभएर चारदलले मुलुकलाई सही दिशामा लग्न दिएनन् भन्न खोज्नुभएको हो ?
निश्चित रुपमा हो । अब त चार दल पनि
किनारा लागे । अब मैले संयन्त्रको कुरा गरे नि । अब हामीले त्यहाँबाट
हाक्छौं भन्नुभा’को थियो । उहाँहरुले बैठक बसेर असारको पहिलो साता नै
निर्वाचन हुनुपर्छ भन्ने निर्देशन दिनुभएको थियो । तर खोई कार्यान्वयन भएको
? निर्वाचन आयोगले पनि अब असारमा हुँदैन भन्न थालिसक्यो । अब सत्ता त कि
राष्ट्रपति, कि अन्तरिम चुनावी सरकारको प्रमुखका हातमा छ । चार दल त अब
पेन्डुलम भइसके । प्रचण्ड जीले नै भनिसक्नु भयो नि, अब हामी जनआन्दोलनमा
जानुपर्छ भनेर । उहाँले नै भनिहाल्नु भयो ।
० तपाईहरुले राष्ट्रपतिसँग मात्रै वार्ता गछौँ भनेको कारण पनि अबको सत्ता चार दलसँग छैन भनेरै हो ?
हाम्रो एउटा मोर्चा बनेको छ, मोर्चामा
निर्णय भएको हो । कुरा केहो भने यो कदम राष्ट्रपतिवाटै भएकाले पनि
उहाँहरुवाटै सच्चिएला भनेर हो । आखिर राष्ट्रपतिले बाधा अड्काउ फुकाउने काम
त गर्नुभएको हो नि । उहाँले त्यो नगरेको भए त यस्तो हँुदैनथ्यो । त्यसैले
जसले गल्ती गरेको हो, उसैलाई भन्दा सच्याउन सकिएला भनेर हो ।
० चुनावमा हारिने भएर पो तपाईहरु डराउनु भएको हो कि ?
चुनावमा जाने नै भएपछि जितिएला पनि
हारिएला पनि त्यो एउटा कुरा हो । हामीसंग सानो भएको अनुभव छ । सबैले हेपेको
अनुभव पनि छ । सानोबाट ठूलो भएको अनुभव पनि छ । त्यसैले हामी चुनावमा जान
डराएको होइन, चुनाव दलकै नेतृत्वमा हुनुपर्यो भन्ने हो ।
बिबाह सामाजिक सम्झौता होः सविना कार्की, गायिका
ति धेरै माया नदेऊ अटाउने मुटु छैन्…….
मेरो राजा टाढै बस नजिक हुने आटैँ छैन् ।
…………. नजिक हुने आटैँ छैन् ।
नचाहेको होइन तिमीलाई धेरै धेरै माया गर्छु २
सिरानीमा तस्बीर लुकाइ२
रातभरी चुम्ने गर्छु,२
यतिधेरै विश्वास नदेऊ अटाउने ठाउँ छैन
मेरो राजा टाढै बस नजिक हुने आटैँ छैन् …..
मेरो राजा टाढै बस नजिक हुने आटैँ छैन् ।
…………. नजिक हुने आटैँ छैन् ।
नचाहेको होइन तिमीलाई धेरै धेरै माया गर्छु २
सिरानीमा तस्बीर लुकाइ२
रातभरी चुम्ने गर्छु,२
यतिधेरै विश्वास नदेऊ अटाउने ठाउँ छैन
मेरो राजा टाढै बस नजिक हुने आटैँ छैन् …..
नेपालमा भइरहेको गीत संगीतको विकासक्रमलाई कसरी लिनु भएको छ ?
–अहिलेको समयलाई हेर्दा पहिलाको जस्तो राम्रो मान्न सकिन्न । पहिला एक पटक यस्तो समय थियो जुन बेला आफूले गायको सिडीहरु बेचेर पनि खान पुग्थ्यो तर अहिले अस्वस्थ प्रतिस्प्रर्धाको कारण केही कमी आएको छ । विकासक्रम झन सुखद् रुपमा अघि बढ्नु पर्नेमा देशको अवस्थाको कारण हो कि के हो राम्रो हुन सकेको छैन । परिस्थितिले कलाकारमा निराशा थपेको छ । तथापी हामी आशावादी हुनुपर्छ ।तपाईको गायनको मुख्य बिधा कुन हो ?
–म चाहिँ आधुनिक गीत गाउँछु । हुनत भर्सस्टाइल गाउन सके राम्रो हो । तर म चाहिँ आधुनिक गीत नै गाइरहेको छु । भोलीका दिनमा अन्य बिधाका गीतहरु पनि गाउन तयार छु । गायिका भएपछि त जस्तो पनि गाउन सक्नु प¥यो नि ।कसरी गाउने हुनु भयो ?
– मेरो सानै देखिको रुची चाहिँ गीत गाउने थियो । मेरो बुबा आमाको अनुसार मैले त तोतेबोलीदेखि नै गीत गाउने गर्थे रे । त्यतीबेला पनि स्कूलहरु र विभिन्न कार्यक्रमहरुमा गीत गाउने गर्थे । बिहे अघि नै मैले सिक्ने ईन्सटिच्यूटहरु पनि खोजेँ तर, सिक्ने ईन्सटिच्यूट थिएन त्यतीखेर । तर मैले क्लासिकल गीतहरु गाएर केही सिकेँ पनि । तर, पढेर र सिकेर नै गीत गाउँछु भन्ने मेरो इच्छा चाहिँ अधुरै रह्यो । १६/१७ वर्षको उमेरमै बिहे भयो । बिहे भएपछि दुईवटा छोराहरु जन्मिए १५/१६ वर्ष उनीहरुलाई हुर्काउन समय लाग्यो । त्यसपछि मैले गाउँछु भन्ने नै बिर्सिएँ । त्यसपछि हामी एउटा पारिवारिक सम्मेलनमा थियौँ । त्यहाँ मेरो श्रीमानले मैले गीत गाएको सुन्नु भयो । त्यसपछि उहाँले तिमीले पनि राम्रो गीत गाउने रहेछ सिक भन्नु भयो । अनि मैले गीत गाउन सिकेँ । र गाउन थाले पछि एल्बम नै निकाल्न सफल भएँ ।गाउनु अघि र पछिको अवस्थामा परिवार र समाजको रेसपोन्स कस्तो पाउनु भयो ?
–पहिल्य म सविना कार्की मात्र थिएँ । दुईवटा छोराहरुको आमा, एउटा श्रीमती मात्र थिएँ । तर अहिले धेरैले गायिका सविना कार्की भनेन चिन्न थाल्नु भएको छ । अलिकति मेरो समजसेवा गर्ने पनि सोख भएका कारण त्यता पनि लागेको छु । त्यही भएर पहिला र अहिलेको अवस्थामा अवश्य पनि फरक छ ।पछिल्लो समय एल्बम निस्कनेक्रम बढेको छ नि ?
–अब मैले भनिहाले अहिले न बजार पनि त्यती राम्रो छैन । अनि पाइरेसि पनि त्यतीकै छ । कलाकारहरु अलि निराश छन् । तर पनि संगीत भनेको एउटा नसा जस्तै रहेछ । आम्दानी र फाइदा नभए पनि मानिसहरु त्यसमा लागि नै रहेका छन् । कम्पनिहरुको अनुसार अहिले सिडि बिक्न समेत गाह्रो अवस्था छ । तर, यस्तो अवस्थामा पनि हरेक दिन चारपाँच वटा एल्बमहरु रिलिज भइरहेकै छन् । त्यसकारण यसलाई कसरी बुझ्नु पर्छ भने कलाकारहरुले मैले गाउनु पर्छ त्यसलाई नाफा नोक्सानमा मात्र हेर्न हुँदैन भन्ने धारणाको विकास भएको छ । मैले पनि दुई वटा एल्बम निकालि सकेँ तेस्रो एल्बमको तयारी गर्र्दै छु ।गाउँदा र नगाउँदामा के फरक छ ?
–त्यो त अवश्य पनि तपाईंले संगीत दिएर स्टुडियो गएर गायपछि न त्यो गीत भएर आउँछ । अनि पो मिडियामा पनि आउँछ र सबैले सुन्न पनि पाउनु हुन्छ । कोठामा गाउने त सबै जना हुन्छन् । हामी भन्छौनी म पनि बाथरुम सिंगर हो भनेर । म पनि सानोमा बाथरुममा, घरमा तलमाथि गर्दा गाउँथे तर त्यतीखेर कसैले चिनेको थिएन । तर, अहिले धेरैले चिन्छन् । म गएनसँगै समाजसेवामा पनि छु । विभिन्न संघ संस्थामा सहयोग गर्दै आइरहेको छु । त्यसकारण समाजसेवामा सबैले सोच र बिचारले मात्र समाजसेवा गर्ने हो भने पनि धेरै राम्रो हुन्छ ।अहिलेसम्म कतिवटा गीतमा स्वर दिनु भएको छ ?
–मैले दुई दर्जन जति गीत गाएको छु । कहिले काँही गीत पनि लेख्छु । म चाहिँ भजनगाउन अझ बढी इच्छुक छु । मैले केही भजनहरुमा स्वर पनि दिएको छु ।तपाईले गाउनु भएकामध्ये आफैँलाई धेरै मन परेको एउटा गीत हामीलई पनि सुनाइदिनुन् ।
–मैले गाएको मध्ये पनि मलाई अफैँलाई मन पर्ने मेरो पहिलो एल्बममा रहेको मेरो राजा भन्ने गीत हो । ल सुन्नुस्यति धेरै माया नदेऊ अटाउने मुटु छैन्…….
मेरो राजा टाढै बस नजिक हुने आटैँ छैन् ।
…………. नजिक हुने आटैँ छैन् ।
नचाहेको होइन तिमीलाई धेरै धेरै माया गर्छु
नचाहेको होइन तिमीलाई धेरै धेरै माया गर्छु
सिरानीमा तस्बीर लुकाइ२
रातभरी चुम्ने गर्छु,२
यतिधेरै विश्वास नदेऊ अटाउने ठाउँ छैन
मेरो राजा टाढै बस नजिक हुने आटैँ छैन् …..
No comments:
Post a Comment